Zobacz też

Gniezno, miasto pełne historii i tradycji, nie tylko zachwyca swymi zabytkami, ale także obfituje w bogactwo sportowych dokonań. Żużel, piłka ręczna, koszykówka, hokej na trawie… to tylko niektóre z dyscyplin, w których gnieźnieńscy sportowcy osiągali i nadal odnoszą sukcesy. Jednak początek kształtowania klubów sportowych ma swoje korzenie w czasie dla Polaków trudnym, gdy nie chodziło tylko o dbanie o aspekty fizyczne i zdobywanie medali.

Pod rządami zaborców Polacy zmagali się z ograniczeniami kulturowymi, językowymi i społecznymi. Jednak w tym czasie narodziła się także pewna forma masowej integracji – rozwój klubów sportowych. W XIX w. aktywność fizyczna zaczęła być bardziej powszechna, stając się nie tylko formą rozrywki, ale także narzędziem budowania wspólnoty oraz tożsamości. Warto również zauważyć, że rozwój stowarzyszeń sportowych w okresie zaborów był często nacechowany poczuciem oporu i walki o wolność. Wiele z nich działało w ukryciu, omijając restrykcje zaborcze i propagując idee niepodległościowe. Stanowiło to swoisty akt sprzeciwu wobec zaborców oraz budowało ducha patriotyzmu wśród Polaków.

W 1915 r. powstał w Gnieźnie wielosekcyjny klub sportowy Stella (łac. gwiazda). Do wybuchu II wojny światowej największe sukcesy odnosiły sekcje: lekkoatletyki, piłki nożnej, boksu, hokeja na lodzie i hokeja na trawie. Szczególnie jedna dyscyplina stała się wiodącą w działalności klubu. Miało to związek z osiedleniem się w Gnieźnie pioniera wielkopolskiego hokeja na trawie – Alfonsa Drzewieckiego. Gdy przebywał w Kilonii, miał okazję oglądać zmagania niemieckich i duńskich hokeistów, zaznajomił się z nowoczesnymi strukturami hokeja oraz innowacyjnymi metodami treningowymi.

Herb klubu sportowego Stella Gniezno, domena publiczna.

Do Polski przywiózł ze sobą sprzęt oraz materiały szkoleniowe. Następnie przez lata przekazywał swoje doświadczenia gnieźnieńskim zawodnikom. Pełnił jednocześnie funkcje menadżera, trenera oraz wychowawcy. Z jego inicjatywy w Gnieźnie zmodernizowano boisko do hokeja na trawie. Mieściło się ono przy ul. bł. Jolenty. Alfons Drzewiecki zdołał stworzyć niezwykle silny zespół, który w latach 1947–1974 aż czternaście razy sięgał po tytuł mistrza Polski. Ponadto wielu jego wychowanków zasiliło szeregi reprezentacji Polski. Podczas Igrzysk Olimpijskich w Helsinkach w 1952 r., na jedenastu zawodników, dziesięciu było uczniami gnieźnieńskiego trenera. Wśród nich: bracia Flinikowie, bracia Małkowiakowie czy Eugeniusz Czajka.

Reprezentacja Polski w hokeju na trawie, druga połowa lat 50. XX w., pierwszy po prawej: Alfons Drzewiecki, ze zbiorów MPPP.

Pokolenia zielonych laskarzy do dziś pamiętają o tych dokonaniach. Od 2017 r. organizowany jest Memoriał Alfonsa Drzewieckiego i gnieźnieńskich olimpijczyków. To co zostało zapoczątkowane w latach 50. XX w., jest kontynuowane. Stella Gniezno obecnie gra w Hokej Superlidze, a w poprzednim sezonie zdobyła trzecie miejsce w Mistrzostwach Polski w hokeju na trawie mężczyzn.

W zbiorach Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie znajdują się niezwykłe artefakty, które są istotnym świadectwem sportowej historii miasta. Dzięki hojności rodziny Alfonsa Drzewieckiego możemy podziwiać unikatowe kije do hokeja na trawie, którymi grano w latach 50. i  60. ubiegłego wieku. To nie tylko cenne źródło wiedzy o przeszłości, ale również oryginalna pamiątką po jednym z pionierów gnieźnieńskiego hokeja. Jeden z prezentowanych kijów to wyrób indyjskiej firmy „Hans Raj Mahajan & Sons”, która od 1925 r. produkuje sprzęt sportowy, m.in. do hokeja na trawie.

Kij hokejowy należący do Alfonsa Drzewieckiego, fot. Dariusz Pietraszewski, 2024 r., ze zbiorów MPPP.

Dzięki takim przedmiotom możemy odkrywać historię naszych przodków! To one nam o nich przypominają. W ramach programu „Nie kitraj zabytków” odkrywamy i prezentujemy fascynujące opowieści, postaci i miejsca. Dla mieszkańców Gniezna i turystów przykładowe kije do hokeja na trawie mogą być pomocne w zapoznawaniu się z historią miasta. Pozwalają też docenić znaczenie sportu jako ważnego elementu lokalnego dziedzictwa.

Każdy z nas może dbać o pamiątki naszych przodków, tak aby zachowały się dla kolejnych pokoleń. W programie „Nie kitraj zabytków” skupiamy się nie tylko na dostarczeniu informacji, ale również na budowaniu zaangażowania społecznego w ochronę zabytków. Więcej o programie TUTAJ.