+
Nasza oferta
"Piast surwiwal. Człowiek i las 1000 lat temu"
Dziś las jest dla nas czymś innym niż był dla ludzi żyjących w odległych czasach. We wczesnym średniowieczu stanowił dominujący element krajobrazu i jego wpływ można odnaleźć właściwie we wszystkich aspektach kultury tego czasu. Stanowił podstawową bazę produkcyjną ówczesnej gospodarki, ale i dostarczał inspiracji w zakresie wierzeń, zarówno dla pogan, jak i chrześcijan. Najwięcej informacji posiadamy w zakresie pozyskiwania przez Słowian pożytków leśnych, mniej przebadany jest jego wymiar symboliczny.
W rozważaniach nad lasem średniowiecznym należy brać pod uwagę, oprócz tradycyjnych źródeł pisanych, źródła wykopaliskowe oraz otwierające nowe perspektywy badawcze – środowisko geograficzne. Dzięki interdyscyplinarnym projektom naukowym nasza wiedza o lasach sprzed 1000 lat ciągle się poszerza, choć nadal nie znamy odpowiedzi na wiele pytań. Nie ma na przykład zgodności co do oszacowania poziomu zalesienia ówczesnej Polski.
Wystawę „Piast surwiwal. Człowiek i las 1000 lat temu” otwierała oś czasu prezentująca dzieje lasów na naszych terenach od czasów prehistorycznych. Daje ona wyobrażenie, jaką częścią przyrodniczej historii jest wczesne średniowiecze. Tuż obok pojawiały się cztery zagadnienia, wprowadzające w tematykę wystawy: czym był las dla ludzi w średniowieczu, jak las opisywali dawni kronikarze, jak mogły wyglądać lasy w Wielkopolsce we wczesnym średniowieczu, czy do dziś przetrwały słowiańskie puszcze.
Pozostałymi trzema częściami wystawy były: Dzika puszcza, Leśny prześwit i Gród – fabryka drewna. Podział ten odpowiadał ówczesnym relacjom człowieka ze środowiskiem leśnym, które stopniowo sobie podporządkowywał. Każdą część otwierało krótkie wprowadzenie, po którym następowała opowieść o roślinach i drzewach, zwierzętach i ludziach oraz grzybach. Narrację zbudowano w oparciu o źródła pisane, ciekawostki przyrodnicze, zabytki archeologiczne i artefakty pozyskane od odtwórców historycznych i przyrodników.
Wystawie towarzyszyła ścieżka sensoryczna pozwalająca na doświadczenie lasu i jego pożytków za pomocą różnych zmysłów: dotyku, zapachu i dźwięku. Były również edukacyjne skrzynie surwiwalowe, dzięki którym śledzono krok po kroku przebieg różnych metod naukowych badających przestrzeń leśną. Przed wyjściem z wystawy zwiedzający poproszeni zostali o wykonanie prostych czynności, które przyczyniały się do ochrony środowiska leśnego.
Wystawa otwarta była w naszym Muzeum od 16 października 2022 r. do 18 czerwca 2023 r.
Organizator wystawy:
Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie
Kuratorzy wystawy, autorzy tekstów:
Michał Ostrowski (Mohort)
Magda Robaszkiewicz (MPPP)
Natalia i Maciej Jędrzejczak (Kasztelania Ostrowska)
współpraca:
Barbara Kudławiec (Kasztelania Ostrowska, Polskie Towarzystwo Mykologiczne)
Sambor Czerwiński (UAM w Poznaniu)
Członkowie zespołu kuratorskiego:
Marcelina Chrzanowska (MPPP)
Sylwia Czechowska (MPPP)
dr Tomasz Janiak (MPPP)
Jakub Pera (MPPP)
Koncepcja aranżacyjna i grafika:
YOS (yos-studio.com)
Współpraca:
Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych, Oddział w Poznaniu
Wydział Nauk Geograficznych i Geologicznych, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Konsultacje naukowe:
prof. UAM dr hab. Mirosław Makohonienko
prof. dr hab. inż. Daniel Makowiecki
Audioprzewodnik w wersji polskiej:
Michał Ostrowski
Tłumaczenie i audioprzewodnik w wersji angielskiej:
Dorian Sobołtyński
Fotografie:
Anna Grzybowska-Orchowska
Zbigniew Jagielski
Michał Jędrzejczak
Barbara Kudławiec
Mariusz Grzegorz Lemantowicz
Dariusz Pietraszewski (MPPP)
Marek Piguła
Sebastian Uciński
Karol Wróbel
Mobilny Przewodnik MPPP:
Anna Lubczyńska (MPPP)
Filmy:
Jakub Dzionek (MuviLab)
Udział w filmach:
prof. UwB dr hab. Piotr Guzowski
prof. UAM dr hab. Piotr Kołaczek
prof. dr hab. Mariusz Grzegorz Lamentowicz
Copywriter:
Izabela Anna Budzyńska
Korekta językowa:
Marzena Krzyżanowska
Promocja:
Marcelina Chrzanowska (MPPP)
Jakub Pera (MPPP)
Realizacja:
Pracownicy MPPP
Filmy „Dzika puszcza pełna zwierza! Myśliwi tysiąc lat temu” i „Cieśla wśród Słowian”, Warsztaty Archeologii Żywej dzięki uprzejmości autorów.
Ścieżka dźwiękowa pochodzi z płyty „Wielkie koncerty polskiej przyrody” 2 (wydawca: Ośrodek Rozwojowo-Wdrożeniowy Lasów Państwowych w Bedoniu Leśne Studio Filmowe; realizacja nagrania: Tomasz Ogrodowczyk).
Patronat honorowy:
Dyrektor Generalny Lasów Państwowych
Patronat medialny:
Archeologia Żywa
Historykon
Radio Poznań
TVP 3 Poznań
Zabytki ze zbiorów:
Muzeum Archeologicznego w Krakowie
Muzeum Archeologicznego w Krakowie, oddziału w Nowej Hucie
Muzeum Archeologicznego, oddziału Muzeum Miejskiego Wrocławia
Muzeum Historycznego w Sanoku
Muzeum im. Jana Kasprowicza w Inowrocławiu
Muzeum Okręgowego w Toruniu
Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy
Muzeum Okręgowego w Lesznie
Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie
Muzeum Przyrodniczo-Łowieckiego w Uzarzewie, oddziału Muzeum Narodowego Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie
Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
Muzeum w Gliwicach
Rezerwatu Archeologicznego Gród w Grzybowie, oddziału Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
Rezerwatu Archeologicznego Gród Wczesnopiastowski w Gieczu, oddziału Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
Instytutu Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk
wystawa czasowa gniezno piast surwiwal las człowiek i las
rezerwacje@muzeumgniezno.pl
Dane kontaktowe
Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnieul. Kostrzewskiego 1, 62-200 Gniezno
t: 61 426 46 41
e: sekretariat@muzeumgniezno.pl
NIP: 784-10-10-561, REGON: 639755382
PKOBP Oddział 1 w Gnieźnie
PL 16 1020 4115 0000 9402 0004 0816
Wycieczki, zajęcia muzealne, zwiedzanie indywidualne:
t: 61 426 46 41 w. 210
e: rezerwacje@muzeumgniezno.pl
ZAJRZYJ DO NAS
Godziny otwarcia
od poniedziałku do niedzieliod 9.00 do 18.00
